BRUGGENHOOFD GENT - TÊTE DE PONT DE GAND

Toestand Belgisch leger ten tijde van mei 1940

WO I - Kwatrecht - Melle

18 daagse veldtocht gekoppeld aan TPG

Neergestorte B17 te Kwatrecht 19-09-1944

De bevrijding WO II van de regio rond TPG

De Alternatieve Bunkerroute te Oosterzele, 10 km.

  • Afstand : 10 km, deze wandeling is niet doenbaar met kinderwagens.
  • Startpunt van de wandeling: Kerk Gijzenzele

Deze wandeling is een variant van 10 km lang op de uitgepijlde bunkerroute te Gijzenzele. Persoonlijk vind ik het wat jammer dat de originele bunkerroute wel heel wat kansen mist om bunkers te zien. Vaak neemt ze rare andere, vaak wel mooie veldwegeltjes maar gaat hierdoor anders eenvoudig zichtbare bunkers, missen. Bij deze een kortere variant die er wel meer zichtbaar zal maken dan de originele route doet.

Door op de verschillende stipjes op de luchtfoto te klikken, kunt u direct op de bijhorende bunkerfiches terechtkomen.

De positionering van de bunkertjes is vrij correct indien u gebruik maakt van de standaard Internet Explorers en bv firefox. Google Chrome geeft in dit geval afwijkende positioneringen van de bunkers op de foto's. Hetzelfde zou zich ook kunnen voordoen met nog andere internetexplorers. Mijn excuses voor dit ongemak.

                                          B38                                                           C16                                              
                                                                                                                                                     
                                                                                                                                                     
                                                                                                                      A37                              
                                                                                                                                                     
                                                                                                                A36                                    
                                                                                                                                                     
                                                                                                                                                  Av11  
                                                                                                                                                     
                                                                                                                                                     
                  B36               B37                                                                                                                
                                                                                                                                                     
                                                                                                                                      Av10              
                                                                                              A35                                                      
                                                                                                                                                     
                                                                              Be22             A34                                                        
                                                                                                                                                     
                                                                                                                                                     
                                                          Be17                                                                                          
                                                                          Be21                         A33                                                
                                                              Be20               Be16       Be12                                                              
                                      Be18             Be19                           Be11                                                                    
                                                                            Be10                                                                        
                                    Be13                                   Be9                                                                            
                                                Be14                 Be8                                                                                  
                                                      Be15                                                                                              
                                    Be1                       Be4   Be7                                                                                  
                                          Be2       Be3     Be5   Be6                                                                                      
                                                                                                                                                     
                              A32                                                                                                                      
A31                                                                                                                                                    
                                                                                                                                                     
                                                                                                                                                     
                                                                                                                                                     
                                                                                                                                                     
Blauwe stippen zijn bunkers die nog bestaan en zichtbaar zijn langs het parcours - De rode zijn helaas ondertussen gesloopt - De gele bestaan nog maar zullen tijdens de wandeling allicht niet zichtbaar zijn. Bij deze bepaling kan ik natuurlijk geen rekening houden met het maisseizoen. Dan verdwijnen er heel wat in de velden die voor enkele maanden onzichtbaar worden.
Door op deze link te klikken, moet u dezelfde wandeling volledig uitgezet op Route You, kunnen downloaden in de meeste formaten van files voor GPS toestellen.

Beschrijving van de wandeling.

De wandeling wordt volledig omschreven met foto's erbij van een verkenning van deze wandeling.

We starten onze wandeling aan de kerk van Gijzenzele. Hier staat ook het monument dat hulde brengt aan de gesneuvelde Belgische soldaten van mei 1940. Waarom ook hier precies moet gedaan worden alsof hier enkel de 6e Linie kwam te sneuvelen, mag ook mij een raadsel blijven. Er ontbreken zelfs namen van gesneuvelden van de 6e Linie op hun grondgebied.

Komende van de kleine parking aan de kerk vervolgen we naar links om zo uit te komen aan de Gijzenzelestraat, waar we rechtsaf gaan. We komen juist waar de weg naar links afbuigt aan een kleine voetwegel, een doorsteek, dewelke we nemen.

Met wat moeite kan men op de rechter kant, achter een aangebouwde paardenstal nog enkele betonnen wanden herkennen van de bunker A37.

Op het uiteinde van het wegeltje gaan we rechtsaf en volgen de Gijzenzelestraat in de richting van de Wettersesteenweg. Links van ons hebben we voortdurend zicht op het zwaar bevochten Halve Maanbos. Alleen is dit bos heden totaal niet meer gelijkvormig met toen in mei 1940. Er zijn ganse stukken bijgeplant wat het beeld dat het terrein hier vroeger en nu natuurlijk volledig scheeftrekt.

Op de kruising van de Gijzenzelestraat en de Wettersesteenweg, vinden we op de linker kant allicht een van de meest bevochten bunkers op de linie, de Av10 of de Molenbunker. Deze bunker zat verborgen in de heuvel van een molen die reeds in de jaren '30 afbrandde. Doordat de heuvel nog bestond, werden de plannen voor deze bunker zodanig gemaakt dat hij verstopt kwam te zitten in de nog bestaande heuvel. Op de voorgrond links ziet u trouwens nog één van de bakstenen sokkels waarde molen ooit op steunde. Dat de weg hier een kleine knik vertoont is veroorzaakt door het molenaarshuis dat de oorlogsjaren niet overleefde zo dicht bij deze bunker. Ondanks dat de bunker ooit afgesloten is geweest met roosters, is hij heden normaal opnieuw vlot toegankelijk.

We gaan hier niet door tot op de steenweg maar we slaan rechtsaf in de veldweg die recht op deze bunker uitkomt. Meteen zal duidelijk worden dat dit wegeltje letterlijk onder schot werd gehouden door de verderop liggende bunker A35.

Bunker A35 is 1 van 2 bunkers gebouwd bij dezelfde Hoeve. De andere bunker A34 staat achteraan de boomgaard. Beiden hadden het uitzicht van bijgebouwen bij deze boerderij. Verderop in het veld staat trouwens ook nog Be22, een Tirools gebocheld bunkertje. Ook dat weiland is heden in gebruik door dezelfde landbouwer.

Als we op de T gevormd door de gevolgde veldwegel naar links kijken in de Wulgenstraat, krijgen we trouwens een goed zicht op de zware kanon-mitrailleurbunker A33, op de top van de helling.

Als je iets meer naar rechts kijkt, zou je trouwens ook nog Be12 moeten kunnen zien staan in het veld. Dit is een zwaar door Duitse 88 mm kanonnen geviseerde bunker, deel uitmakend van het weerstandsnest Betsberg.

We vervolgen onze weg echter naar rechts op deze zelfde Wulgenstraat om daarna linksaf te gaan in de richting van de hoeve waarbij zowel A35 als A34 horen. Blijf deze verharde weg volgen en draai mee rechtsaf juist voorbij de hoeve.

Uiteindelijk komen we op die wijze uit bij de Geraardsbergsesteenweg. Hier draaien we linksaf in de richting van de top van de Betsberg, de hoogste helling in de directe omgeving.

We gaan echter niet door tot aan de top van de helling. Links in het veld zien we nog duidelijker als voorheen Be12 staan. We draaien de weg in richting Landskouter, de "Rooberg" genaamd.

We volgen deze echter niet lang en gaan al enkele tientallen meters verder linksaf in een onverharde wegel met een straatnaambordje "Boonakker". Dit wegeltje zal ons letterlijk via de noordkant de achterzijde van het weerstandsnest Betsberg laten zien.

Links van ons ligt op dit moment het donkere oude Beukenbos gekend als de Betsbergse Bossen. De bossen zelf zijn heden privébezit en niet vrij toegankelijk ondanks dat er verschillende bunkers in verstopt zitten.

We komen al vrij snel aan een eenzaam hoevetje op de linker kant verstopt tussen weg en bos. De meeste hoeves (bewoond of leegstaand) rondom dit bos, zijn ondertussen reeds eigendom van de huidige eigenaar van de eerder vermelde bossen.

Het wegeltje komt verderop op een Y-vormige splitsing waar we linksaf gaan. Hier komen we dus reeds op een mysterie van de originele bunkerroute. Op de splitsing naar links zie je reeds een bunkertje van de achterlijn van Betsberg, namelijk Be18. Waarom de originele route dan ook hier rechtsaf draait in velden waar geen bunkers meer te bespeuren zijn, is ook mij een raadsel.

Het bunkertje Be18 is een kleine 1-kamers mitrailleurbunker met een Tiroolse camouflage die vrij veel voorkomt op Betsberg trouwens. De bunkertjes midden in de kouters waren qua grondkleur meestal bruingeel. Deze in weilanden, lichtgroen. Op deze grondkleuren waren vaak nog kleurvlekken aangebracht.

We vervolgen hetzelfde wegeltje en lopen zo de rest van de achterlijn, onzichtbaar in het bos voorbij. Daar steken nog in het bos de bunkers Be17, Be19 en de commandobunker Be20.

Op de rechter kant komt de bunker Be13 in het zicht. Deze overheerst letterlijk de lager gelegen kouters van heinde en verre.

Iets verderop krijgen we opnieuw een hoevetje te zien op de linker kant tegen het bos aansluitend. Als je hier even van het pad afwijkt en naar het hekje toegaat op rand van bos en veld, moet je normaal de anders op het parcours niet zichtbare commandobunker Be14 kunnen zien. Let wel op, hij ligt wel degelijk op privéterrein en de eigenaar is niet gesteld op ongewenste bezoekers.

Nadat we aan Be13 zijn voorbijgegaan krijgen we al meteen een tweede kleine 1-kamersbunker Be1 in het zicht (als de mais niet te hoog staat...). We komen nu letterlijk in een kluwen van bunkers terecht.

Verderop tegen Hoek Ter Hulst, zien we ook reeds de zware kanon-mitrailleurbunker A32 staan. Heden vergaan tot een kale blok beton.

Wie hier zelfs een zeer goed speurend oog heeft, zou in dezelfde kijkrichting in een hoek ingesloten tussen bos, de bunker A31 kunnen ontdekken.

We zullen nu via een zijpad op de linker kant doorsteken via de voorzijde van het weerstandsnest van Betsberge Bos. Het valt meteen op dat op deze lokatie de bunkers soms amper 100 meter en zelfs minder, van elkaar verwijderd staan.

De wegeltjes die volgen maken ook allen deel uit van de originele bunkerroute maar zijn wel niet altijd even goed onderhouden. Probeer de randen van de velden wat te respecteren om de gewassen niet nutteloos te beschadigen en de landbouwers die heden meewerken aan het behouden van deze wandelpaden niet tegen het bestaan ervan te laten worden.

Het eigenlijke pad draait verderop naar rechts om dan voor de bunker Be3 voorbij te lopen. Op de rand met het volgende veld gaan we opnieuw naar links in de richting van de zware bunker Be5.

De zware bunker Be5 blijft zeer fraai in het terrein ingewerkt zitten. Op de achtergrond van hetzelfde weilandje, zie je nog Be6 liggen.

Ook bunker Be5 draagt op zijn voorzijde (kant met de schietgaten) nog duidelijk sporen van de Duitse Artillerie-beschieting van de ochtend van 23/5/1940.

Vanaf Be5 loopt het pad smal verder tot in de hoek met het bos. Daar vind je het kleine 1-kamers commandobunkertje Be4 terug. Onnodig te zoeken achter een schietgat want dit bunkertje heeft er geen. Meteen achter het bunkertje zijn nog restanten van een originele schuttersput. Er is er trouwens nog één tussen Be4 en Be6.

Vanaf Be4 vervolgen we schuin door het bos om zo uit te komen bij de parking van het Rusthuis. Daar kijken we op een grotendeels onder de grond en toch opnieuw vrij zwaar beschoten merkwaardige bunker Be7. Deze heeft 2 mitrailleurkamers op een beperkt verschillend niveau gebouwd. Ook kijken beide schietgaten in verschillende richtingen. De toegang was te bereiken via een toegangsput die heden volledig onder de grond verstoken zit.

Voor geïnteresseerden, aan de andere kant van het rusthuis (parking oversteken naar andere kant) ligt juist achter de omheining ook nog de bunker Be8.

We vervolgen onze weg via het kronkelend wegeltje naar beneden en komen zo uit op de Meerstraat. Gezien een doortocht door Betsbergbos niet echt toegelaten wordt, zijn we wel verplicht een deel via de weg rond te gaan.

Op de Meerstraat gaan we rechts af. We blijven dit volgen tot op het kruispuntje met Hoek Ter Hulst. Ondertussen kruisen we reeds het oude tracé van de verdwenen tramlijn. Aan Hoek Ter Hulst draaien we opnieuw rechts af. We komen nu langs verharde weg op dezelfde zijkant te lopen waar we eerder in de velden liepen. Men krijgt hier een zeer mooi zicht op de totale westzijde van Betsberg. Alleen de ingegraven Be2 ontbreekt op het appel.

Verderop krijgen we de eerder al eens vermelde A32 te zien. Deze is letterlijk vergaan tot een kaal blok beton die dan ook nog eens zwaar te lijden heeft onder betonrot. Elk jaar takelt hij letterlijk meer af. Dit was nochtans ooit een zeer fraai gecamoufleerde bunker langs een ondertussen eveneens verdwenen tramlijn.

Hetzelfde moment krijgt men op de rechter kant opnieuw de westelijke voorlinie van weerstandsnest Betsberg in het zicht met vooraan Be1 en hogerop Be13.

Iets voorbij de bunker A32 kan men met wat geluk opnieuw ook verderop de bunker A31 zien liggen. Deze ligt op een kouter / weiland dat deel uitmaakt van de hoeve waar je iets verder de lange oprit van voorbijgaat.

We vervolgen onze weg tot waar Hoek Ter Hulst een eerste splitsing maakt. Hier gaan we rechts mee.

Nog iets verder gaan we ook de "Watermolenstraat" voorbij en blijven rechtdoor gaan. We zijn nu op weg naar de achterlijn van de bunkerlijn.

Nadat je op je linker kant een hoeve bent voorbijgegaan nog met grachten omgeven, beginnen we uit te kijken naar een onverharde wegel op de rechter kant waarvan de kop wel degelijk met kasseien begint. Schuin rechts zie je in de verte reeds een vierkant bosje liggen.

We volgen deze veldweg tot deze naar links wegdraait. Het zal meteen opvallen dat de velden hier wel vrij ruim doorsneden zijn door onverharde wegels.

We gaan op die manier verder in de richting van dit bosje. Op de kop vind je namelijk de nog zeer fraaie en tot de verbeelding sprekende bunker B36. Deze bunker had het globale uitzicht van een kleine woning op de kop van dit bosje. Het uitzicht was dit van een gebouw opgetrokken in assestenen.

Omdat het globale uitzicht dit was van een kleine woning, werd hij ook ruim voorzien van valse ramen. Ook op de zijkanten zie je nog veel raamomlijstingen.

Op het dak droeg deze bunker ook nog een bespiedingskoepel. Mocht u er in slagen het dak te bereiken (is met enige inspanning wel te doen via de rechter afgebrokkelde valse hoek). Het betreft een vrij slecht afgebrande koepel waardoor hij wel eens interessant is om eens nader te bekijken.

Toch blijf ik het verbazend vinden dat vele van de bunkertjes worden beklad met hakenkruisen terwijl ze net als verzet hiertegen werden gebouwd. Zouden onze jongsten toch af en toe nog wat bijscholing mogen krijgen?

Bunker B36 te Landskouter

We trekken gewoon verder voor de bunker heen tot voorbij het bosje. Hier volgen we links mee langs rand van bos en weiland om iets verderop opnieuw naar rechts te gaan in de richting van de "Bakkerstraat". Aan de "Bakkerstraat" slaan we rechts af in de richting van de kerk van Landskouter.

Op het kruispuntje aan de kerk gaan we rechtdoor via een kronkelende weg, "Stuivenberg" genaamd. Waar deze weg (boven aan de helling) naar rechts wegdraait, kun je met wat moeite schuin links in de verte de bunker B38 zien staan.

100 meter verder ligt op de voorkant verborgen onder de klimop, tegen de weg, de nog volledig afgesloten bunker B37.

We vervolgen deze weg tot op de Geraardsbergsesteenweg. Hier gaan we even naar links mee om dan rechts af te gaan in de Sint Lievensstraat.

De weg gaat wat kronkelend verder tot op een T met de "Wulgenstraat", Hier gaan we linksaf om dan iets verder opnieuw rechtsaf te gaan in de "Kerkstraat". De "Kerkstraat" brengt ons op de rechter kant langs de "in originele staat herstelde" bunker A36. Laat mij toe dat ik opnieuw niet teveel woorden ga vuilmaken aan dit uit de hand gelopen prestigeproject van de gemeente Gijzenzele. U kunt de redenen waarom ik niet echt te spreken ben over dit project eenvoudig lezen op de bunkerfiche alsook in de aparte bladzijde over hoe deze bunker werd in ere hersteld. Misschien begrijpt u na het lezen van de vorige twee links ook wel beter waarom ik totaal niet meer wens geassocieerd te worden met voorgaand project (ondanks dat de bunker A36 voor renovatie altijd al een zeer interessante bunker was omwille van het feit dat hij zo zwaar bevochten is geweest).

We lopen verder de Kerkstraat af en komen op die wijze op de rechter kant aan een metalen hek. Vanaf de woning ervoor kan men door over de betonnen plaatjes te kijken, tussen de houten aangebouwde stal, met wat moeite nog de bunker A37 herkennen. Deze zit volledig aangebouw met een paardenstal.

Iets verder kunt u op de linker kant bekomen van uw wandeling met een drankje in Café "Klein Gijzel". Dit mag want u heeft 100 meter verder aan de kerk, opnieuw het startpunt bereikt.

Er bestaat altijd de mogelijkheid bovenstaande wandeling uit te voeren onder mijn begeleiding. U krijgt in dat geval wat meer technische uitleg over de bunkers die onder de wandeling in het zicht komen. Mochten jullie hierin geïnteresseerd zijn, neem dan gerust contact op. info@bunkergordel.be.

Ook bestaat altijd de mogelijkheid tot het ontwerpen van een meer lokale wandeling in eventueel op het moment nog niet bewandelde zones van de bunkerlinie. Dit soort wandelingen is ook altijd mogelijk maar vraagt wel meer voorbereiding. Voor die wandelingen is wel in eerste instantie een groter bezoekersaantal en meer voorbereidingstijd nodig.